KOTlab is een project voor beschutte woonvorm, dat wordt gefinancierd door de overheid (voorlopig tot eind 2020), om een laagdrempelig hulpverleningsaanbod te creëren voor jongvolwassenen met een (vermoeden van een) psychische kwetsbaarheid. Dit project richt zich specifiek tot jongvolwassenen, met de zogenaamde ‘transitieleeftijd’ (-18 naar +18). Het doel is om de jongvolwassenen te ondersteunen in hun groei naar zelfstandigheid en alleen wonen.

Verspreid over Vlaanderen worden een vijftal projecten gefinancierd, waarbij verschillende organisaties ‘Beschut Wonen’ acht plaatsen vrijmaken voor jongvolwassenen.

Vzw De Hulster en vzw Hestia bieden elk vier plaatsen aan, en werken nauw samen (voor doorverwijzingen, uitbouwen van een beleid en uitwisselen van expertise) met drie partners: het CAW, De Wissel en vzw Amber.

Pedagogische visie

Kracht- en talentgericht werken met de jongvolwassene als ‘eigen manager’ staat centraal. Er wordt bijzondere aandacht verleend aan het motiveren, via het bevorderen van basisbehoeftes als autonomie, het gevoel van competentie en verbondenheid. Bij moeilijke momenten wordt ingezet op waakzaam aanwezig blijven. Om het samenleven te organiseren wordt vooral ingezet op de gelijkwaardigheid van en de inspraak door de jongvolwassenen.

Bovenstaande manier van werken is gebaseerd op een aantal pedagogische kaders: het herstelgericht werken, de zelfdeterminatietheorie, de nieuwe autoriteit en de institutionele pedagogie.

Drie belangrijke pijlers: laagdrempeligheid – intersectoraal – continuïteit van zorg

1. Laagdrempelig werken: minimale exclusiecriteria – maximaal kansen creëren, geen vereiste om GGZ-hulpverlening te hebben (gehad)
2. Intersectoraal samenwerken: uitwisselen van expertise met netwerkpartners, input vragen rond vormgeving van het project; het betrekken en betrokken houden van reeds aanwezige hulpverlening, het uitbouwen van nieuwe contacten en een netwerk voor de jongvolwassenen.
3. Continuïteit van zorg voorzien: de stap naar alleen wonen faciliteren, ook na het verhuizen, via een aanbod van nazorg en warme overdracht naar het betrokken netwerk toe.

Begeleidingsaanbod

Ondersteuning en individuele coaching op verschillende levensdomeinen: dagbesteding en werk, vrije tijd, sociale contacten, financiële situatie, ADL (koken, poetsen, de was doen). De reikwijdte van dit pakket vraagt om ondersteuning van netwerkpartners onder de vorm van tandembegeleidingen. Ook het mee vormgeven en zorg dragen voor de groepsprocessen (‘huisgenoten als microsamenleving’) behoort tot het aanbod.

Individuele begeleiding:

• opstellen van doelstellingen aan de hand van een begeleidingsplan en viermaandelijkse bespreking hiervan met de betrokken hulpverleners
• minimum één gesprek per week met de dagelijkse begeleider
• mogelijkheid tot aanvragen van een gesprek met de psycholoog

Groepswerking:

• wekelijkse kringmomenten waarin het samenleven en de organisatie wordt besproken
• aandacht voor groepsgebeuren als oefenterrein voor de jongvolwassenen

Wat bij crisis?

Als zich tijdens het verblijf een crisis voordoet, wordt erop gerekend dat de bewoner de verantwoordelijkheid blijft nemen en kijkt wat er nodig is om de crisis te overbruggen (gezien er geen permanentie/crisisopvang wordt aangeboden), met behulp van een signaleringsplan of crisisplan.